Uitgebreide woordenlijst

Referentielijst Aikido woorden

Dit is een uitgebreide woordenlijst met Aikido woorden, die per onderwerp bij elkaar staan. Je kunt deze lijst ook als naslag gebruiken bij de exameneisen. Zo staan bijvoorbeeld de technieken en de aanvallen overzichtelijk bij elkaar. Deze woordenlijst is natuurlijk maar beperkt en is bedoeld om de Aikido les en de voorbereiding op de examens te ondersteunen.

Aikido woordenlijst uitgebreid:

Lichaam
Richting
Houding
Technieken, training
Oefening, training
Vallen
Lichaamsverplaatsing
Basistechnieken
Aanval
Principes
Getallen
Kleding
Groeten
Divers

Scroll door de lijst heen of download Aikido woordenlijst uitgebreid

Lichaam
Japans	Nederlands	Gebruik
Ude	Arm	Udekimenage: armworp
Te	Hand	Tegatana : zwaardhand
Mune	Borst	Munedori: bij revers pakken
Koshi	Heup	Koshinage: heupworp
Kote (Tekubi)	Pols	Kotegaeshi: polsdraaiworp
Kata	Schouder	Kata dori: bij de schouder pakken
Hiji	Elleboog	Hijikimeosae: elleboogklem (rokyo)
Eri / iri	Nek, kraag	Eridori / iridori: kraag van achteren (nek) grijpen
Kubi	Nek, hals	Kubishime: verwurging

Richting
Mae	Voorwaarts	Mae ukemi
Ushiro	Achterwaarts	Ushiro ukemi
Yoko	Zijwaarts	Yoko ukemi
Omote	Voorkant
Ura	Achterkant, rugzijde
Uchi	Binnen, binnenkant	Uchikaiten nage: binnenkant raddraaiworp
Soto	Buiten, buitenkant	Sotokaiten: buitenkant raddraaiworp
Jodan	Hoog	Jodan tsuki: slag naar het hoofd
Chudan	Midden
Gedan	Laag

Houding
Kamae	Basishouding
Hanmi	(Basis)stand	Han: half
Hidari hanmi	Basishouding met linker voet voor
Migi hanmi	Basishouding met rechter voet voor
Aihanmi	Gelijke stand
Gyaku hanmi	Spiegelstand
Hanmi handachi	Half zittend, half staand
Shisei	Houding
Shizentai	Natuurlijke houding (voeten naast elkaar)
Sankakuho	Driehoekstand, voetpositie in hanmi	Sankaku: driehoek
Seiza	Hielzit
Kiza	Hielzit op tenen
Jodan (no) kamae	Positie met wapen boven het hoofd
Hasso (no) kamae	Positie met wapen naast het hoofd

Technieken, training
Waza	Techniek(en)	Ook: trainingsmethode
Katame waza	Klemtechnieken	In onderscheid van nage / nage waza
Nage waza / nage	Worp(en)	Nage: soms gebruikt als synoniem voor tori
Suwariwaza	Zittend trainen
Tachiwaza	Staand trainen
Hanmi handachiwaza	Zit/staand trainen	Tori verdedigt zittend, uke valt staand aan
Kihon waza	Basis technieken
Jiyu waza	Vrije technieken	Vrij trainen
Kaeshi waza	Overname technieken
Henka waza *	Verander technieken	Van techniek veranderen tijdens de uitvoering
Oyo gi/waza **	Toegepaste techniek	Toepassing van principes van de techniek

*/** Henka waza zijn technieken, waarbij je één techniek inzet en dan verandert naar de uitvoering van een andere techniek (bijvoorbeeld van nikyo naar rokyo, van ikkyo naar iriminage). Oyo waza is de toepassing van de principes van de techniek: tori reageert op wat er op dat moment gebeurt, bijvoorbeeld omdat uke tegenhoudt. Het onderscheid is soms moeilijk te maken en henka waza / oyo waza kunnen elkaar overlappen. Zie een discussie hierover: . Het zijn eigenlijk geen sets van technieken, maar een manier (voor gevorderden) om technieken te onderzoeken. Henka waza gaat over de samenhang tussen technieken en oyo waza over het kunnen reageren ‘voorbij de (basis) technieken’ en het geven van een creatieve invulling aan persoonlijke technieken (jiyu oyogi). Het zijn dus geen sets van examentechnieken.

Oefening, training
Keiko	Training
Suburi	Solo-oefeningen met zwaard /stok
Ikkyo undo	ikkyo beweging in vier richtingen
Kokyu ho	Ademkracht oefening	Vaak aan het einde van de les
Aikiken	Zwaardoefeningen voor Aikido	Geen zwaardvechten (kenjutsu)
Aikijo	Stokoefeningen voor Aikido
Randori	Werpen van meerdere aanvallers

Vallen
Ukemi	Vallen, rollen
Mae ukemi*	Voorwaarts rollen
Mae ukemi (kaiten)	Voorwaarts rollen
Mae ukemi chokuto	Voorwaarts afslaan	Impact verdelen over onderarmen
Ushiro ukemi (kaiten)	Achterwaarts rollen
Ushiro ukemi chokuto	Achterwaarts afslaan	Impact verdelen gestrekte arm
Yoko ukemi (kaiten)	Zijwaarts rollen
Yoko ukemi chokuto	Zijwaarts afslaan	Impact verdelen gestrekte arm

* Mae ukemi is de meest gebruikelijke aanduiding van voorwaarts rollen. Het is niet gebruikelijk om mae ukemi kaiten te zeggen. Wel wordt Mae ukemi chokuto gebruikt om het afslaan aan te duiden. Wanneer beide technieken na elkaar gevraagd worden, kan wel mae ukemi kaiten gebruikt worden om het onderscheid te benadrukken.

Lichaamshouding
Taisabaki	Verplaatsing van het lichaam
Irimi	Ingaande beweging
Tenkai	Halve draai	draai zonder stap
Tenkan	Halve draai met stap	draai met stap achteruit
Irimi tenkai / kaiten*	Ingaan met halve draai	Ingaan met draai zonder stap
Ayumi ashi	Lopen	Met de éne voet voor de andere
Tsugi ashi	Schuifstap	Eén voet blijft voor
Shikko	Lopen op de knieën

* Over het gebruik van kaiten als taisabaki is verschil van mening. In Uchikaiten/Sotokaiten betekent kaiten: kaiten (raddraai). Maar letterlijk: kai = draai, ten = lichaam. Tenkai en kaiten betekenen dus min of meer hetzelfde: je lichaam draaien / draai je lichaam. Oorspronkelijk waren de taisabaki: irimi, tenkai, tenkan, irimi tenkai, irimi tenkan (stap in, draai, draai met stap, ingaan, ingaan en draaien, ingaan dan draaien dan een stap). Voor irimi tenkai is het gebruik ontstaan dit als kaiten aan te duiden.

Basistechnieken
Ikkyo	Eerste vorm
Nikyo	Tweede vorm
Sankyo	Derde vorm
Yonkyo	Vierde vorm
Gokyo	Vijfde vorm
Rokyo	Zesde vorm	Udeshigi, hijikimeosae
Iriminage	Ingaande worp
Shihonage	4 richtingen worp
Kotegeashi	Pols verdraaiingsworp	Gaeshi: draaien
Uchikaiten nage	Raddraai worp binnenlangs
Sotokaiten nage	Raddraai worp buitenlangs
Uchikaiten kata katame	Raddraai, schouderklem
Koshinage	Heupworp
Udekimenage	Armklem worp
Udegaraminage	Arm wikkelworp
Tenchinage	Hemel-aarde worp
Jujigarami / jujinage	Kruisworp
Sumiotoshi	Hoekworp
Kokyu nage	Ademhalingsworp	Basisoefening, geen techniek

Aanval
Katate*	Eén hand
Dori	Vorm
Katatedori	Polsgreep
Aihanmi katatedori	Polsgreep in gelijke stand
Gyaku hanmi katatedori	Polsgreep in spiegelstand
Shomenuchi	Slag van boven naar het hoofd
Yokomenuchi	Slag van opzij naar het hoofd
Katadori	Schouder pakken
Sodedori	Mouw pakken	Sode: mouw
Munedori	Revers pakken
Ryotedori ryotemochi	2 handen grijpen 2 polsen	Ryote: 2 handen
Katate ryotedori	2 handen grijpen 1 pols	Ook: morotedori
Katadori menuchi	Mouw pakken, slag naar het hoofd
Tsuki	Slag
Chudan tsuki	Slag naar de buik / solar plexus	Ongewapend, gewapend
Jodan tsuki	Slag naar het hoofd
Ushiro ryo(kata)tedori	Achterlangs 2 polsen grijpen
Ushiro ryo katadori	Achterlangs 2 schouders pakken
(Ushiro) munedakeshime	Omklemming (van achteren)
Ushiro kubeshime	Nekverwurging met polsgreep
Iridori (eridori)	Nek/boord van achteren pakken
Tanto dori	Verdediging tegen mes
Jo dori	Verdediging tegen stok
Tachi dori	Verdediging tegen zwaard
Futaridori / futarigake	2 aanvallers
Atemi	Vuistslag

* In het Japans hebben dezelfde klanken verschillende betekenis. In schrift is er wel verschil (kanji), maar in de uitspraak hoor je dit niet. Zo betekent kata zowel één, vorm en schouder. Uchi betekent slag, binnen of aanvaller. Dit kan verwarrend zijn wanneer je probeert de systematiek in de begrippen te zien.

Principes
Ma-ai	Afstand
Kime	Projectie
Ki no nagare	Vloeiende techniek
Kokyu	Ademhalingskracht	Kokyu (ryoku)
Kuzushi	Balansverstoring
Sen	Timing
Zanshin	Alertheid

Getallen *		Telwaarden
Ichi	1	Hitotsu
Ni	2	Futatsu
San	3	Mittsu
Shi, yon	4	Yottsu
Go	5	Itsutsu
Roku	6	Muttsu
Shichi, nana	7	Nanatsu
Hachi	8	Yattsu
Ku (kyu)	9	Kokonotsu
Yu	10	Tô

* Ook telwoorden zijn in het Japans verwarrend. Wanneer je de getallen noemt, gebruik je andere woorden dan wanneer je dingen telt. Verschillende dingen worden met verschillende telwoorden geteld. Levend is anders dan dood, hoog is anders dan breed, enz En dan zijn er ook nog verschillende aanduidingen voor de getallen zelf.

Kleding
Keiko gi	Trainingspak
Obi	Band
Hakama	Broek	Traditioneel Japans kledingstuk
Zori	Slippers

Groeten
Hai	Ja
Onegaishimasu	Alsjeblieft
Domo arigato gozaimasu	Dank je wel
Zarei	Zittend groeten	Za: zitten Rei: groeten, buigen
Ritsurei	Staand groeten
Reigi / reishiki	Etiquette
Shomen ni rei	Groet naar de shomen	Wordt gebruikt bij examenritueel
Sensei ni rei	Groet de leraar / leraren	Wordt gebruikt bij examenritueel
Otakai ni rei	Groet elkaar	Wordt gebruikt bij examenritueel

Divers
Tate	Sta op
Hajime	Begin
Budo	Japanse krijgskunsten
Embukai	Publieke demonstratie
Kamiza	Centrale of hoge plek	Ook shomen
Kata	Vorm, schouder, één
Tanden	Centrum van het lichaam
Tachi	Zwaard, staand	Katana, ken, to

Deze pagina delen

Uitgebreide woordenlijst

Aikido woordenlijst uitgebreid:

Lichaam

Richting

Houding

Technieken, training

Oefening, training

Vallen

Lichaamshouding

Basistechnieken

Aanval

Principes

Getallen *

Telwaarden

Kleding

Groeten

Divers