Uitgebreide woordenlijst

Referentielijst Aikido woorden

Dit is een uitgebreide woordenlijst met Aikido woorden, die per onderwerp bij elkaar staan. Je kunt deze lijst ook als naslag gebruiken bij de exameneisen. Zo staan bijvoorbeeld de technieken en de aanvallen overzichtelijk bij elkaar. Deze woordenlijst is natuurlijk maar beperkt en is bedoeld om de Aikido les en de voorbereiding op de examens te ondersteunen.

Aikido woordenlijst uitgebreid:

  • Lichaam
  • Richting
  • Houding
  • Technieken, training
  • Oefening, training 
  • Vallen
  • Lichaamsverplaatsing
  • Basistechnieken
  • Aanval
  • Principes
  • Getallen
  • Kleding
  • Groeten
  • Divers

Scroll door de lijst heen of download Aikido woordenlijst uitgebreid

Lichaam

 

 

Japans

Nederlands

Gebruik

Ude

Arm

Udekimenage: armworp

Te

Hand

Tegatana : zwaardhand

Mune

Borst

Munedori: bij revers pakken

Koshi

Heup

Koshinage: heupworp

Kote (Tekubi)

Pols

Kotegaeshi: polsdraaiworp

Kata

Schouder

Kata dori: bij de schouder pakken

Hiji

Elleboog

Hijikimeosae: elleboogklem (rokyo)

Eri / iri

Nek, kraag

Eridori / iridori: kraag van achteren (nek) grijpen

Kubi

Nek, hals

Kubishime: verwurging

 

Richting

 

 

Mae

Voorwaarts

Mae ukemi

Ushiro

Achterwaarts

Ushiro ukemi

Yoko

Zijwaarts

Yoko ukemi

Omote

Voorkant

 

Ura

Achterkant, rugzijde

 

Uchi

Binnen, binnenkant

Uchikaiten nage: binnenkant raddraaiworp

Soto

Buiten, buitenkant

Sotokaiten: buitenkant raddraaiworp

Jodan

Hoog

Jodan tsuki: slag naar het hoofd

Chudan

Midden

 

Gedan

Laag

 

 

Houding

 

 

Kamae

Basishouding

 

Hanmi

(Basis)stand

Han: half

Hidari hanmi

Basishouding met linker voet voor

 

Migi hanmi

Basishouding met rechter voet voor

 

Aihanmi

Gelijke stand

 

Gyaku hanmi

Spiegelstand

 

Hanmi handachi

Half zittend, half staand

 

Shisei

Houding

 

Shizentai

Natuurlijke houding (voeten naast elkaar)

 

Sankakuho

Driehoekstand, voetpositie in hanmi

Sankaku: driehoek

Seiza

Hielzit

 

Kiza

Hielzit op tenen

 

Jodan (no) kamae

Positie met wapen boven het hoofd

 

Hasso (no) kamae

Positie met wapen naast het hoofd

 

 

Technieken, training

 

 

Waza

Techniek(en)

Ook: trainingsmethode

Katame waza

Klemtechnieken

In onderscheid van nage / nage waza

Nage waza / nage

Worp(en)

Nage:  soms gebruikt als synoniem voor tori

Suwariwaza

Zittend trainen

 

Tachiwaza

Staand trainen

 

Hanmi handachiwaza

Zit/staand trainen

Tori verdedigt zittend, uke valt staand aan

Kihon waza

Basis technieken

 

Jiyu waza

Vrije technieken

Vrij trainen

Kaeshi waza

Overname technieken

 

Henka waza *

Verander technieken

Van techniek veranderen tijdens de uitvoering

Oyo gi/waza **

Toegepaste techniek

Toepassing van principes van de techniek

 */** Henka waza zijn technieken, waarbij je één techniek inzet en dan verandert naar de uitvoering van een andere techniek (bijvoorbeeld van nikyo naar rokyo, van ikkyo naar iriminage). Oyo waza is de toepassing van de principes van de techniek: tori reageert op wat er op dat moment gebeurt, bijvoorbeeld omdat uke tegenhoudt. Het onderscheid is soms moeilijk te maken en henka waza / oyo waza kunnen elkaar overlappen. Zie een discussie hierover:  . Het zijn eigenlijk geen sets van technieken, maar een manier (voor gevorderden) om technieken te onderzoeken. Henka waza gaat over de samenhang tussen technieken en oyo waza over het kunnen reageren ‘voorbij de (basis) technieken’ en het geven van een creatieve invulling aan persoonlijke technieken (jiyu oyogi). Het zijn dus geen sets van examentechnieken.

Oefening, training

 

 

Keiko

Training

 

Suburi

Solo-oefeningen met zwaard /stok

 

Ikkyo undo

ikkyo beweging in vier richtingen

 

Kokyu ho

Ademkracht oefening

Vaak aan het einde van de les

Aikiken

Zwaardoefeningen voor Aikido

Geen zwaardvechten (kenjutsu)

Aikijo

Stokoefeningen voor Aikido

 

Randori

Werpen van meerdere aanvallers

 

 

Vallen

 

 

Ukemi

Vallen, rollen

 

Mae ukemi*

Voorwaarts rollen

 

Mae ukemi (kaiten)

Voorwaarts rollen

 

Mae ukemi chokuto

Voorwaarts afslaan

Impact verdelen over onderarmen

Ushiro ukemi (kaiten)

Achterwaarts rollen

 

Ushiro ukemi chokuto

Achterwaarts afslaan

Impact verdelen gestrekte arm

Yoko ukemi (kaiten)

Zijwaarts rollen

 

Yoko ukemi chokuto

Zijwaarts afslaan

Impact verdelen gestrekte arm

 * Mae ukemi is de meest gebruikelijke aanduiding van voorwaarts rollen. Het is niet gebruikelijk om mae ukemi kaiten te zeggen. Wel wordt Mae ukemi chokuto gebruikt om het afslaan aan te duiden. Wanneer beide technieken na elkaar gevraagd worden, kan wel mae ukemi kaiten gebruikt worden om het onderscheid te benadrukken.

Lichaamshouding

 

 

Taisabaki

Verplaatsing van het lichaam

 

Irimi

Ingaande beweging

 

Tenkai

Halve draai

draai zonder stap

Tenkan

Halve draai met stap

draai met stap achteruit

Irimi tenkai / kaiten*

Ingaan met halve draai

Ingaan met draai zonder stap

Ayumi ashi

Lopen

Met de éne voet voor de andere

Tsugi ashi

Schuifstap

Eén voet blijft voor

Shikko

Lopen op de knieën

 

 * Over het gebruik van kaiten als taisabaki is verschil van mening. In Uchikaiten/Sotokaiten betekent kaiten: kaiten (raddraai). Maar letterlijk: kai = draai, ten = lichaam. Tenkai en kaiten betekenen dus min of meer hetzelfde: je lichaam draaien / draai je lichaam. Oorspronkelijk waren de taisabaki: irimi, tenkai, tenkan, irimi tenkai, irimi tenkan  (stap in, draai, draai met stap, ingaan, ingaan en draaien, ingaan dan draaien dan een stap). Voor irimi tenkai is het gebruik ontstaan dit als kaiten aan te duiden.

Basistechnieken

 

 

Ikkyo

Eerste vorm

 

Nikyo

Tweede vorm

 

Sankyo

Derde vorm

 

Yonkyo

Vierde vorm

 

Gokyo

Vijfde vorm

 

Rokyo

Zesde vorm

Udeshigi, hijikimeosae

Iriminage

Ingaande worp

 

Shihonage

4 richtingen worp

 

Kotegeashi

Pols verdraaiingsworp

Gaeshi: draaien

Uchikaiten nage

Raddraai worp binnenlangs

 

Sotokaiten nage

Raddraai worp buitenlangs

 

Uchikaiten kata katame

Raddraai, schouderklem

 

Koshinage

Heupworp

 

Udekimenage

Armklem worp

 

Udegaraminage

Arm wikkelworp

 

Tenchinage

Hemel-aarde worp

 

Jujigarami / jujinage

Kruisworp

 

Sumiotoshi

Hoekworp

 

Kokyu nage

Ademhalingsworp

Basisoefening, geen techniek

 

Aanval

 

 

Katate*

Eén hand

 

Dori

Vorm

 

Katatedori

Polsgreep

 

Aihanmi katatedori

Polsgreep in gelijke stand

 

Gyaku hanmi katatedori

Polsgreep in spiegelstand

 

Shomenuchi

Slag van boven naar het hoofd

 

Yokomenuchi

Slag van opzij naar het hoofd

 

Katadori

Schouder pakken

 

Sodedori

Mouw pakken

Sode: mouw

Munedori

Revers pakken

 

Ryotedori ryotemochi

2 handen grijpen 2 polsen

Ryote: 2 handen

Katate ryotedori

2 handen grijpen 1 pols

Ook: morotedori

Katadori menuchi

Mouw pakken, slag naar het hoofd

 

Tsuki

Slag

 

Chudan tsuki

Slag naar de buik / solar plexus

Ongewapend, gewapend

Jodan tsuki

Slag naar het hoofd

 

Ushiro ryo(kata)tedori

Achterlangs 2 polsen grijpen

 

Ushiro ryo katadori

Achterlangs 2 schouders pakken

 

(Ushiro) munedakeshime

Omklemming (van achteren)

 

Ushiro kubeshime

Nekverwurging met polsgreep

 

Iridori (eridori)

Nek/boord van achteren pakken

 

Tanto dori

Verdediging tegen mes

 

Jo dori

Verdediging tegen stok

 

Tachi dori

Verdediging tegen zwaard

 

Futaridori / futarigake

2 aanvallers

 

Atemi

Vuistslag

 

 * In het Japans hebben dezelfde klanken verschillende betekenis. In schrift is er wel verschil (kanji), maar in de uitspraak hoor je dit niet. Zo betekent kata zowel één, vorm en schouder. Uchi betekent slag, binnen of aanvaller. Dit kan verwarrend zijn wanneer je probeert de systematiek in de begrippen te zien.

Principes

 

 

Ma-ai

Afstand

 

Kime

Projectie

 

Ki no nagare

Vloeiende techniek

 

Kokyu

Ademhalingskracht

Kokyu (ryoku)

Kuzushi

Balansverstoring

 

Sen

Timing

 

Zanshin

Alertheid

 

 

Getallen *

 

Telwaarden

Ichi

1

Hitotsu

Ni

2

Futatsu

San

3

Mittsu

Shi, yon

4

Yottsu

Go

5

Itsutsu

Roku

6

Muttsu

Shichi, nana

7

Nanatsu

Hachi

8

Yattsu

Ku (kyu)

9

Kokonotsu

Yu

10

 * Ook telwoorden zijn in het Japans verwarrend. Wanneer je de getallen noemt, gebruik je andere woorden dan wanneer je dingen telt. Verschillende dingen worden met verschillende telwoorden geteld. Levend is anders dan dood, hoog is anders dan breed, enz  En dan zijn er ook nog verschillende aanduidingen voor de getallen zelf.

Kleding

 

 

Keiko gi

Trainingspak

 

Obi

Band

 

Hakama

Broek

Traditioneel Japans kledingstuk

Zori

Slippers

 

 

Groeten

 

 

Hai

Ja

 

Onegaishimasu

Alsjeblieft

 

Domo arigato gozaimasu

Dank je wel

 

Zarei

Zittend groeten

Za: zitten Rei: groeten, buigen

Ritsurei

Staand groeten

 

Reigi / reishiki

Etiquette

 

Shomen ni rei

Groet naar de shomen

Wordt gebruikt bij examenritueel

Sensei ni rei

Groet de leraar / leraren

Wordt gebruikt bij examenritueel

Otakai ni rei

Groet elkaar

Wordt gebruikt bij examenritueel

 

Divers

 

 

Tate

Sta op

 

Hajime

Begin

 

Budo

Japanse krijgskunsten

 

Embukai

Publieke demonstratie

 

Kamiza

Centrale of hoge plek

Ook shomen

Kata

Vorm, schouder, één

 

Tanden

Centrum van het lichaam

 

Tachi

Zwaard, staand

Katana, ken, to

 

 

 


Deze pagina delen


© Aikikai Aikido Amsterdam aaa@aikido-amsterdam.nl     Website door Creapolis Media

Menu